دانشکده دندانپزشکی

پيامهاي مربوط به " هفته پيشگيري از مسموميت ها ( 1 تا 7 آبانماه 1391) "

1 آبان- پیشگیری از مسمومیت ناشی از داروها

1. مقادير بالاي برخي از داروهاي به ظاهر كم خطر، مي توانند براي فرد كشنده باشد.

2.داروهاي خود را در مقابل چشم كودكان نخوريد، چرا كه كودكان از رفتار بزرگسالان تقليد مي كنند و ممكن است دور از چشم والدين داروها را به دهان ببرند.

3.بهترين کار براي پيشگيري از خوردن دوز تکراري دارو، يادداشت کردن دفعات مصرف دارو و يا قرار دادن قرصها در داخل جعبه هاي مخصوص تقسيم بندي شده (برحسب صبح، عصر و شب) مي باشد.

 4. در موارد مسموميت هاي تعمدي با دارو، بهتر است در صورت هوشياري فرد مسموم، نام دارو يا داروهاي مصرفي و تعداد هر يک از آنها را از وي بپرسيد و به کادر درماني اطلاع دهيد.

2 آبان- پيشگيري از بروز مسموميت ها در اطفال و سالمندان

1. كودكان زير 5 سال، پر خطرترين گروه سني از نظر بروز مسموميت هستند.

2.در هنگام بيماري كودكتان مراقب باشيد تا دوز تكراري دارو به وي ندهيد.

3.گلها و گياهان آپارتماني را دور از دسترس كودكان قرار دهيد و هنگام بازي كودكان در فضاي باز مراقب آنها باشيد تا توسط گلها و گياهان سمي، مسموم نشوند.

4.مواد شيميايي، شوينده و سفيد كننده را در منزل در كمدهاي داراي قفل و دور از ديد و دسترس كودكان قرار دهيد.

5.داروهاي مصرفي افراد خانواده را دور از دسترس كودكان نگهداريد.

6.داروهاي خود را در مقابل چشم كودكان نخوريد، چرا كه كودكان از رفتار بزرگسالان تقليد مي كنند و ممكن است دور از چشم والدين داروها را به دهان ببرند.

7.اگر به كودك خود دارو مي دهيد به او تفهيم كنيد كه اين دارو است و از كلماتي مثل آبنبات، شكلات و يا خوراكي استفاده نكنيد.

8.کاهش بینایی، شنوایی و فراموشی در دوران سالمندی از مهمترین عوامل مصرف بیش از حد دارو و بروز مسمومیت  در سالمندان می باشد.

9.مصرف خودسرانه داروها در سالمندان نسبت به دیگر افراد جامعه خطرناکتر است.

3 آبان- پیشگیری از مسمومیت ناشی از گازها و منوکسید کربن

 1.     تماس با مقادير بالاي CO در مدت طولانی مي تواند سبب  تهوع، استفراغ، تپش قلب، كاهش هوشياري، آسیب دائمی عصبی، کما و مرگ شود.

2.   در هنگام استفاده از بخاري هاي نفتي و گازي، جهت پيشگيري از مسموميت با گاز منوكسيد كربن ، اطمينان از نصب صحيح و كاركرد مناسب دودكش ها الزامي است.

3.  سرد بودن لوله دودکش بخاری، دلیل بر خارج نشدن دود و گاز سمی می باشد.

4. مسموميت با منوكسيد كربن يكي از مرگبارترين انواع مسموميت ها مي باشد. براي پيشگيري از بروز آن توصيه هاي ايمني در مورد استفاده از وسايل حرارتي را رعايت نماييد.

5.   آيا مي دانيد تماس طولاني مدت با مقادير كم گاز منوكسيد كربن مي تواند فرد را به بيماري هاي قلبي- عروقي مبتلا سازد؟

6.   تماس طولاني مدت با گاز منوكسيد كربن بويژه در كودكان، مي تواند با بروز اختلالات رفتاري و كاهش حافظه و ضريب هوشي همراه باشد.

7.   آيا مي دانيد مواردي از مسموميت هاي كشنده با منوكسيد كربن در رانندگاني گزارش شده است كه براي گرم كردن خودروي خود در فصول سرد سال از گاز پيك نيكي استفاده نموده اند.

8. آيا مي دانيد حضور در گاراژ هاي در بسته كه در آن اتومبيل با موتور روشن وجود دارد خطر بروز مسموميت با منوكسيد كربن را به همراه دارد؟

 آبان- پيشگيري از مسموميت هاي ناشي از مواد غذايي و گياهان سمي

1.       1. از مصرف كنسروهايي كه در قوطي آنها آثار نشت، برآمدگي و فرو رفتگي و زنگ زدگي مشاهده مي شود خودداري كنيد.

2.       2. مصرف يك گياه توسط حيوانات اهلي و وحشي، دليلي بر غير سمي بودن آن براي انسان نيست.

3.        3.مسموميت با گياهاني مانند خرزهره، ديفن باخيا، گل انگشتانه، آزالیا، شوکران و كرچك مي تواند كشنده باشد.

4.        4.مسموميت با قارچ هاي سمي يكي از عنوان مسموميت هي كشنده محسوب مي شود. از مصرف قارچ هايي كه نوع آنها را نمي شناسيد جداٌ خودداري كنيد.

5.        5.کنجکاوی ذاتی کودکان زیر 5 سال و وجود جذابیت در شکل و رنگ بخشهای مختلف یک گیاه سمی منجر به بلعیده شدن آن توسط کودک می شود.

6.        6.برخی از داروهای گیاهی در صورت مصرف بیش از حد یا نابجا می توانند مسمومیت های منجر به مرگ ایجاد نمایند.

7.        7.بخور اوکالیپتوس در صورتیکه به اشتباه خورده شود، حتی در مقادیر کم (یک قاشق) می تواند کشنده باشد. از القای استفراغ در مسمومیت با این فرآورده خوداری نموده مصدوم را سریعاً به بیمارستان منتقل نمایید.

5 آبان- پيشگيري از بروز مسموميت با سموم دفع آفات و  مواد شيميايي و شوينده خانگي

1. در هنگام استفاده از مواد شيميايي و فرآورده هاي شوينده و پاك كننده پنجره ها را باز كنيد تا هوا به خوبي در محيط جريان داشته باشد.

2.  از اختلاط مواد شيميايي مانند جوهر نمك و جرم بر با  فرآورده هاي سفيد كننده جداً خودداري كنيد. بخارات و گازهاي ناشي از اين اختلال بسيار سمي و خفه كننده مي باشد.

3. برچسب روي ظروف سموم دفع آفات و بروشور آن را ابتدا كاملاً مطالعه كنيد و سپس جهت استفاده دقيقاً مطابق دستور عمل نمائيد.

4.  از بكار بردن مقادير بيش از حد توصيه شده  سموم براي مقاصد كشاورزي خودداري كنيد.

5.در صورت تماس سموم دفع آفات با پوست، ناحيه آلوده را با مقادير فراوان آب و صابون شستشو دهيد.

6. هر گونه مصرف خوراكي با سموم دفع آفات را جدي بگيريد و بيمار را براي درمان در اسرع وقت به نزديكترين مركز درماني منتقل كنيد.

7.        7. در صورت تماس پوست و يا چشم با مواد اسيدي و يا قليايي پوست و چشم را با مقادير فراوان آب شستشو داده و مصدوم را به مركز درماني منتقل كنيد.

8.       8.  در صورت بلع مواد با خاصيت خورندگی مانند اسيدها و قلياها، هرگز بيمار را وادار به استفراغ نكنيد. اين كار مي تواند سبب وخيم شدن وضع بيمار گردد.آن را شناسايي

9.       9.  آیا می دانید سم حشره کش فسفید آلومینیوم با نام "قرص برنج" قاچاق محسوب می شود و خرید و فروش آن ممنوع می باشد.

10.    10.  برای پیشگیری از آفت زدگی غلات و حبوبات در منزل، از قرص سیر که کاملاً بی خطر می باشد استفاده نمایید.

6 آبان- پيشگيري از مسموميت ناشي از گزيدگيها

1.  عضو محل گزيدگي مار را بايد بي حركت و هم سطح يا كمي پايين تر از سطح قلب نگه داشت.

2. بستن يك نوار محكم و پهن، چند انگشت بالاتر از محل مارگزيدگي بويژه اگر محل گزيدگي در دست ها يا پاها باشد، ضروری می باشد.

3. در مارگزيدگي بايد از سرد كردن عضو با آب سرد يا يخ خودداري كرد.

4. كودكان زير سه سال، بيماران قلبي، ديابتي، افراد مسن و معلولين حركتي و بيماران مبتلا به آلرژي در معرض خطر بالاي حساسيت پس از گزش مار مي باشند.

5.اگر فرد زنبورگزيده مشكل تنفسي داشت و يا تورم شديد وسريع در محل گزش بروز كرد، بايد به پزشك مراجعه نمايد.

6. اقدامات اوليه در گزش هاي معمولي زنبور شستشوی محل زنبور گزيدگي با آب و صابون می باشد.

7.  برای جلوگیری از گزیدگی حشرات در هنگام سفر حشره کش، پشه بند و یا دیگر وسایل ایمنی را همراه داشته باشید.  

8.  اگر در محل زندگي درختان زيادي وجود دارد بايد براي پنجره‌هاي خانه از توري استفاده شود و در پارك‌‌ها از آويختن لباس‌ها روي درخت خودداري شود.

9.در محيط‌‌هاي باز، پيراهن آستين بلند و شلوار بلند به كودكان بپوشانید.

7 آبان- پيشگيري ازمسموميت ناشي از سوء مصرف مواد در جوانان

1.      1.  آيا مي دانيد در طول تاريخ، رواج مصرف مواد مخدر با هدف استعمار ملتها صورت گرفته است.

2.       2. مسموميت با مواد مخدر يكي از مرگبارترين انواع مسموميت ها محسوب مي گردد.

3.        3.امتحان كردن مصرف مواد در جمع دوستان و از روي كنجكاوي، آغاز  حركت در مسير بي بازگشت اعتياد است.

4.        4.مصرف انواع داروهاي هورموني با هدف بدنسازي در جوانان مي تواند سبب بروز عوارض وخيمي مانند عقيمي، نارسايي قلبي و كبدي، كوتاهي قد و بزرگ شدن سينه در مردان و پرمويي و خشونت صدا در خانمها گردد.

5.      5.  مسموميت با مواد مخدر يكي از علل مهم مرگ ناشي از مسموميت هاي شيميايي در بسياري از كشورها است.

6.    6. استفاده خودسرانه از فرآورده هاي قاچاق و بدون مجوز جهت بدنسازي و پرورش اندام در جوانان، خطرابتلا به انواع اختلالات جسمي و رواني را براي مصرف كننده در بردارد.

7.      7.  استعمال سيگار در نوجوانان و جوانان، اولين گام در جهت حركت به سوي اعتياد و سوء مصرف مواد است.

معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی قم